Hoe liefdevolle intenties toch pijn kunnen doen
Goedheid is geen schild. We leven vaak met het idee dat “goede mensen” empathisch, eerlijk, zorgzaam geen schade aanrichten. Dat wanneer mensen goede intenties hebben, hun gedrag per definitie ook veilig is. Maar de realiteit is veel complexer. We vinden het vaak ongemakkelijk om naar te kijken, maar goede mensen verwonden ook. Ook jij. Ook ik. Niet per se met opzet, maar het gebeurt. En juist het ontkennen daarvan maakt de verwonding dieper en de afstand tot elkaar groter.
Intentie is niet hetzelfde als impact
Je bedoelde het niet verkeerd. Je zei iets zonder kwaad in de zin. Je was eerlijk, je was jezelf. Maar de ander voelde zich gekwetst. Soms gebeurt dat door woorden, soms door afwezigheid, onbegrip of zelfs door stilte. Wat we vaak vergeten, is dat onze intenties, hoe goed ook, geen vrijbrief zijn voor de gevolgen van ons gedrag.
Misschien herken je dit: je probeert een kind voor te bereiden op de echte wereld. Je zegt zoiets als: “Wees niet zo gevoelig, daar kom je niet ver mee.” In jouw ogen bescherm je hen, wil je ze weerbaarder maken. Maar in het hart van dat kind kan er iets heel anders binnenkomen: “Wie ik ben is te veel. Ik moet me aanpassen om erbij te horen.”
Of je merkt dat een collega overloopt van stress. Je zegt: “Je moet gewoon wat loslaten.” Je bedoelt het goed. Maar die collega kan zich daardoor juist onbegrepen en alleen voelen.
De waarheid is: een goede intentie garandeert geen zachte landing. Onze woorden, blikken en daden landen in een ander lichaam, met een ander verleden, andere associaties en andere wonden. Zonder zicht op die dynamiek kunnen we ondanks onze liefde alsnog pijn veroorzaken. De ander heeft net zo goed de verantwoordelijkheid om dit aan te geven. Je kan elkaar niet beter begrijpen of weten wat de ander raakt wanneer dit niet aangegeven wordt.
Waarom dit moeilijk is om te erkennen
Wanneer we denken: “Maar ik ben toch een goed mens?”, gebruiken we dat vaak om te vermijden dat we verantwoordelijkheid nemen. Het wordt gevoelsmatig te ingewikkeld. Het is een manier om schuldgevoel te omzeilen. Maar het is zeer krachtig om te kunnen zeggen: “Ik ben een goed mens, en toch heb ik je pijn gedaan.”
Dat vraagt moed. Het vraagt zelfonderzoek, het erkennen van onze schaduw. Het vraagt dat we afstand nemen van het zwart-witbeeld waarin mensen óf goed óf slecht zijn. Want ook goede mensen maken fouten. Ze hebben blinde vlekken, overmoed, trauma’s, automatische reacties. Hun goedheid is echt, maar niet foutloos.
Verwonding is menselijk
Iedereen verwondt anderen, op een bepaald moment in het leven. Niet omdat we slecht zijn, maar omdat we menselijk zijn. Omdat relaties complex zijn, omdat communicatie misgaat, omdat we soms niet weten wat de ander nodig heeft… of omdat we zélf gewond zijn en onbewust vanuit die pijn reageren.
Soms geven we door wat we zelf nooit verwerkt hebben. We drukken onbewust op knoppen bij anderen, ook omdat onze eigen knoppen soms nog niet helemaal zichtbaar zijn. We herhalen wat we zelf meekregen, zonder erbij stil te staan of het klopt. Of helpend is. Of liefdevol voelt voor de ander.
Goede mensen verwonden omdat ze simpelweg ook zoeken, proberen en overleven. Wat ons “goed” maakt, is niet onze perfectie, maar onze bereidheid om te luisteren, te leren, en het anders te doen.
Wat kunnen we dan doen?
- Luisteren zonder te verdedigen
Wanneer iemand zegt dat je hen pijn hebt gedaan, laat het dan binnenkomen. Niet om jezelf klein te maken, maar om die ander ruimte te geven. Voer een open, zacht en nieuwsgierig dialoog. - Verantwoordelijkheid nemen zonder zelfoordeel
Je bent niet slecht omdat je fout zat. Maar je blijft wél verantwoordelijk voor je eigen woorden en daden. - Reflecteren en bijsturen
Wat maakte dat je handelde zoals je deed? Welke overtuiging zat daaronder? Wat kun je de volgende keer anders doen? - Vergeving vragen, niet eisen
Je hebt er geen recht op, het is een geschenk van de ander. Maar oprechte spijt opent vaak de weg. - Bewustzijn cultiveren, geen perfectie nastreven
Wat helpt is niet schaamte, maar zelfonderzoek. Niet oordeel, maar nieuwsgierigheid. Niet afwijzing, maar mildheid.
En nu?
Als je merkt dat je vastloopt in terugkerende patronen, dat je steeds weer op dezelfde plekken struikelt in relaties of communicatie, weet dan: je hoeft het niet alleen te doen. Dit soort werk vraagt moed, maar levert zoveel op. Je krijgt meer grip op je reacties, meer zachtheid voor jezelf en meer ruimte om echt te verbinden met anderen.
Je bent welkom, precies zoals je bent. Met al je intenties, imperfecties en je verlangen om te groeien. Laten we goedheid niet verwarren met foutloosheid. Laten we leren om menselijkheid te zien in al haar gelaagdheid, pijnlijk, mooi en soms tegenstrijdig. Want daar, in die echtheid, groeit onze diepgang en verbinding.
“Jezelf zijn is je grootste kracht.”
Liefs, Donja